یکی از قدیمی ترین، مهم ترین و پرکاربردترین راه های ارتباط اقتصادی و تجاری در دنیا حمل و نقل جاده ای است. در روش حمل و نقل جاده ای مسافران و کالاها در دسته بندی های مختلف، به کمک خودرو و ماشین های سنگین جا به جا می شوند. برای مثال، اتوبوس، کامیون و تریلی ها، از جمله ابزارهای کمکی برای حمل و نقل جاده ای هستند که می توانند در زمینه نقل و انتقالات به صورت کلی و صادرات و واردات به نحو خاص، بین کشور های همسایه وسایلی بسیار مناسب باشند.
حمل و نقل جاده ای که به آن حمل و نقل زمینی نیز گفته می شود در بسیاری از کشور ها که مرز مشترک بسیاری با سایر کشورها دارند برای اهداف مختلفی از جمله تجاری، بسیار رایج و مرسوم است.
در ادامه این مقاله تصمیم داریم که در زمینه این روش نقل و انتقال، اطلاعاتی تکمیلی از جمله مزایا، معایب و موارد کاربردهای حمل و نقل جاده ای را در بخش های اختصاصی مورد بررسی قرار دهیم.
حمل و نقل جاده ای چیست و به چه طریقی انجام می شود؟
“به مجموعه نقل و انتقالاتی که از مسیر جاده انجام می پذیرد حمل و نقل جاده ای می گویند.“
ماشین های باری، کامیون و تریلرها که جزء ماشین های سنگین محسوب می شوند، از جمله وسایلی هستند که در فرایند نقل و انتقالات جاده ای مورد استفاده قرار می گیرند. نوع یا ماهیت کالا، ابزار، وسایل تعیین می کند که دقیقاً کدام یک از موارد فوق در فرایند جا به جایی جاده ای به کار گرفته شود.
در مواردی که سایر روش های حمل و نقل از جمله ریلی، هوایی و دریایی نتوانند مسیر ارزان تر، سریع تر و ایمنی باشند روش جاده ای به کار گرفته می شود. بنابراین می توان گفت حمل و نقل زمینی به قدر تمامی روش های دیگر نقل و انتقال از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در شرایط خاص بهترین گزینه برای شرکت های حمل و نقل خواهد بود.
خدمات حمل و نقل جاده ای
خدمات حمل و نقل جاده ای شامل انواع فعالیت های مرتبط با حمل و نقل کالاها و مسافر ها گفته می شود که از طریق مسیر جاده ای انجام می شود. حمل و نقل جاده ای با اهداف مختلفی مثل تجارت، روابط صنعتی و شخصی مورد استفاده قرار می گیرد.
- حمل و نقل انواع کالا و بار؛ نقل و انتقال بین شهری، بین کشورها ( کشورهای همسایه که مسیر جاده ای دارند)، حمل و نقل ابزار آلات صنعتی و کالاهای سنگین، خدمات پستی و ارسال مرسوله ها از طریق شرکت های پستی و با ماشین های اختصاصی پست
- حمل و نقل خدمات مسافر بری که شامل اننقالات بین شهری و بین المللی می شود و با خودروهای شخصی ( تاکسی ) یا اتوبوس ها انجام می شود.
- حمل و نقل انواع مواد شیمیایی، انواع سوخت ها و گاز
- کالاهایی که فاسد شدنی هستند، مثل مواد غذایی و دارویی، که باید با تریلر های یخچالی جا به جا می شود.
مزایای حمل و نقل جاده ای
مزیت های حمل و نقل جاده ای برای سیستم های دولتی یا خصوصی جهت انجام فعالیت های مسافربری یا تجاری می تواند شامل موارد چندی باشد. تمامی این مزیت ها در کنار هم باعث شده است که حمل و نقل زمینی یا جاده ای جزء روش های حمل و نقل به صرفه و با ویژگی های مثبت بالایی باشد که نسبت به توسعه آن اقدامات مهمی انجام شود. از فواید یا مزایای حمل و نقل جاده ای می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- هزینه کم حمل و نقل نسبت به سایر روش های جمل و نقل
- سرعت بالا برای جابجایی کالاها، ابزارآلات و نیز مسافر برای مسافت هایی که چندان طولانی نیستند
معایب حمل و نقل جاده ای
حمل و نقل جاده ای علیرغم مزیت ها و نقاط قوتی که دارد که می تواند با معایبی همراه باشد که به نوعی نقطه ضعف این شیوه از حمل و نقل محسوب می شوند. برای مثال:
- اثرات منفی سوخت مورد استفاده در ماشین های جاده ای مورد استفاده برای حمل و نقل جاده ای
- سرعت پایین در حمل و نقل و جا به جایی وسایل و مسافران
- مدت زمان زیاد برای هر نوبت جا به جایی
- ترافیک و تاخیر در روند نقل و انتقالات
- احتمال تصادف و بروز خطرات جاده ای و از بین رفتن سلامت کالاها در فرایند ارسال
کاربردهای حمل و نقل جاده ای
موارد کاربرد نقل و انتقالات جاده ای شامل موارد زیر می شوند:
جا به جایی مسافران
اولین و مهم ترین کاربردی که می توانیم برای حمل و نقل های جاده ای نام ببریم شبکه مسافربری جاده ای است. ترمینال های اتوبوسرانی که خدمات جا به جایی مسافربری را به صورت بین استانی انجام می دهند در واقع زیر مجموعه حمل و نقل جاده ای قرار می گیرند. در مواردی هم برای نقل و انتقال مسافران انواع تاکسی های بین شهری و خودرو های سواری به کار گرفته می شوند.
جا به جایی بسته های پستی
شرکت های پستی برای توزیع های محلی و شهری ناچاراً از شیوه حل و نقل جاده ای بهره می برند. تحویل کالاها در یک شبکه منسجم و به صورت منظم انجام می شود و به این منظور از ایمن ترین ماشین های باربری استفاده می کنند.
حمل و نقل کالاهای صادراتی
کالاهایی که بین کشورهای همسایه جا به جا می شوند به صورت جاده ای یا زمینی امکان انتقال دارند.
حمل و نقل جاده ای را چگونه می توان گسترش داد؟
روش ها و راهکارهای مختلفی وجود دارد که می توان با پیاده سازی آن ها شبکه ارتباطی به صورت حمل و نقل جاده ای را گسترش بخشید. گسترش و توسعه مدل های ارتباطی کمک می کند که این روش نقل و انتقال از حالت کلاسیک و سنتی در آمده و امکانات جدیدی به این سیستم افزوده گردد.
برای مثال استفاده از انواع وسایل نقل و انتقال مدرن و با امکانات بیشتر یا ایجاد زیرساخت های بهتر در جاده ها برای کسانی که در این روش حمل و نقل کار می کنند، می تواند در گسترش و رشد این روش نقش به سزایی داشته باشد.
هزینه حمل و نقل جاده ای
هزینه ها و قیمت حمل و نقل جاده ای بر اساس پارامتر های مختلفی تعیین می شود، از جمله:
- وزن کاالاهای انتقالی
- شرایط کلی بازار و فرایند های نقل و انتقال
- نوع کالا
- هزینه های مرتبط با حمل ونقل مثل نرخ سوخت
- وسیله نقل و انتقال ( کامیون، تریلر و … )
- نرخ شرکت مد نظر برای دریافت انواع خدمات نقل و انتقال زمینی
- کیفیت فرایند ارائه خدمات مرتبط با حمل و نقل زمینی یا جاده ای
خاتمه
در بخش های اختصاصی و تفکیک شده این مقاله تلاش مان بر این بود که بتوانیم تمامی نکات مرتبط با حمل و نقل جاده ای را مورد بررسی قرار دهیم. خوشبختانه این روزها با توجه به اینکه زیرساخت های بهتری برای توسعه شبکه حمل و نقل جاده ای فراهم شده است می توانیم امیدوار باشیم که تمامی فرایندهای نقل و انتقال با بالاترین کیفیت و ایمنی انجام پذیرد. همین امر موجب می شود که احساس نیاز نسبت به استفاده از سایر روش ها مثل حمل و نقل هوایی که هزینه های بسیاری برای افراد در پی دارد تا حدودی کاسته شود و افراد با صرفه جویی در هزینه ها به اهداف تجاری یا شخصی خود دست یابند.
منابع
